एजेन्सी । उत्तर कोरिया र दक्षिण कोरियाबीचको तनाव गहिरिएको छ । किनभने उत्तर कोरियाले दक्षिण कोरियामाथि आफ्नो राजधानी प्योङयाङमा ड्रोन उडाएर प्रचार सामग्री फालिएको आरोप लगाएको छ । यस घटनाले महिनौँदेखि चलिरहेको तनावलाई थप चर्काएको छ । उत्तर कोरियाले दक्षिण कोरियाली ड्रोनहरूले पर्चा फाल्ने काम गरेको बताएको छ । ती सामग्रीमा जसमा उत्तेजक र भ्रमपूर्ण सामग्री थिए । उत्तर कोरियाले यसलाई उकास्ने कदम भनेको छ र यसले सशस्त्र संघर्ष वा युद्ध निम्त्याउन सक्छ भनेर चेतावनी दिएको छ ।
यो घटनाको प्रतिक्रियास्वरूप उत्तर कोरियाली सेना सीमामा गोलीबारीका लागि तयारी अवस्थामा राखिएको बताइएको छ । उत्तर कोरियाको आधिकारिक समाचार एजेन्सीले यो जानकारी सार्वजनिक गरेको हो । उत्तर कोरियाका नेता किम जोङ–उनले आफ्ना सैनिकहरूलाई सशस्त्र संघर्षका लागि तयार रहन आदेश दिएका छन् । यस घटनासँगै उत्तर कोरिया र दक्षिण कोरियाबीचको लामो समयदेखि चलिरहेको तनाव झनै चर्किएको छ ।
ड्रोन घटनामा दक्षिण कोरियाको आरोप
उत्तर कोरियाको विदेश मन्त्रालयले ११ अक्टोबरमा दक्षिण कोरियालाई दुई हप्तासम्म प्योङयाङमा ड्रोन पठाएको आरोप लगाएको थियो । मन्त्रालयले ती ड्रोनबाट फालिएका पर्चाहरूमा उत्तेजक अफवाहहरू र आधारहीन कुरा समावेश भएको बताएको थियो । उत्तर कोरियाको राजनीतिमा प्रभावशाली मानिएकी किम जोङ–उनकी बहिनी किम यो–जोंगले दक्षिण कोरियालाई चेतावनी दिएकी छिन् कि यस्ता ड्रोन फेरि पठाइए यसको परिणाम गम्भीर हुनेछ । किम यो–जोंगले भनेकी छिन् कि यसका पछाडि दक्षिण कोरियाका सैनिक ग्याङ्स्टरहरू थिए भन्ने स्पष्ट प्रमाणहरू छन् ।
उत्तर कोरियाले केही अस्पष्ट तस्बिरहरू सार्वजनिक गरेको छ, जसमा कथित रूपमा ड्रोनहरू देखिएका छन् । साथै, केही तस्बिरहरूमा पर्चाहरू पनि देखिएका छन्, तर यी दाबीहरूको स्वतन्त्र पुष्टि गर्ने कुनै आधार छैन ।
दक्षिण कोरियाको प्रतिक्रिया
दक्षिण कोरियाले सुरूमा प्योङयाङमा ड्रोन उडाएको आरोपलाई अस्वीकार गरेको थियो । तर, पछि दक्षिण कोरियाली सेनाका ज्वाइन्ट चिफ अफ स्टाफले उनीहरूले यी आरोपहरूको न त पुष्टि गर्न सक्छन् न त खण्डन नै भनि बताएका थिए । केही स्थानीय विश्लेषकहरूका अनुसार यी ड्रोनहरू सम्भवतः अधिकारकर्मीहरूले पठाएका थिए, जसले उत्तर कोरियामा सामग्री पठाउन गुब्बारा प्रयोग गर्ने गरेका थिए ।
‘फ्री नर्थ कोरिया मूभमेन्ट’ का नेता पार्क सांग–हाकले उत्तर कोरियाको दाबी खण्डन गर्दै भने, “हामीले उत्तर कोरियामा ड्रोन पठाएका छैनौँ ।”
दक्षिण कोरियाका जनसम्पर्क अधिकारी ली सुंग–जूनले भनेका छन् कि उत्तर कोरियाले साना उकास्ने कदमहरू चाल्न सक्छ, जस्तै सँगै जोडिएका सडकहरूमा साना विस्फोट हुनसक्छ । यो भनाइपछि, दोंगहे र ज्योंगुई सडकहरूमा विस्फोटहरू भएका थिए ।
दुवै कोरियाबीचको तनाव
दुवै कोरियाको तनावसँगै, दक्षिण कोरियाको सेनाले आफ्ना सीमामा शक्तिको प्रदर्शन गर्नका लागि तोप चलाएको छ । साथै, उत्तर कोरियामा निगरानी बढाइएको छ । उत्तर कोरियाली अधिकारीहरूले केही घण्टापछि दक्षिण कोरियाका मानिसहरूलाई सीमा क्षेत्रमा उत्तर कोरियाविरोधी प्रचार सामग्री पठाउनबाट रोक्न कदम चालेका छन् । ज्योगी प्रान्त सरकारले उत्तर र दक्षिण कोरिया जोड्ने ११ स्थानलाई खतरा क्षेत्र घोषणा गरेको छ ।
ज्योंगी प्रान्तका उप–गभर्नर किम सुंग–जूले भने, “उत्तर कोरियातिर पर्चा फाल्ने काम अत्यन्त खतरनाक छ, जसले दुई देशबीचको सैन्य विवादलाई बढावा दिन सक्छ”, उनले भने, “यसले हाम्रा मानिसहरूको जीवन र सुरक्षामा खतरा निम्त्याउन सक्छ ।”
यसले के देखाउँछ?
विश्लेषकहरूले भनेका छन् कि ड्रोन घटनाले उत्तर कोरियाली सरकारले आन्तरिक समर्थन जुटाउन बाह्य खतराको बहाना बनाइरहेको देखाउँछ । बुसानको डोंग–आ विश्वविद्यालयका प्राध्यापक कांग डोंग–वानले भनेका छन्, “उत्तर कोरियाली सरकार डरको राजनीतिमा निर्भर छ र बाह्य शत्रुहरूको जरुरत हुन्छ । तनाव बढ्दा बाह्य खतरालाई देखाएर शासनप्रति वफादारी बढाइन्छ ।”
विश्लेषकहरूले दुवै देशहरू आपसमा चिकन गेम खेलिरहेका छन् भनेका छन् । यो खेलमा दुवै पक्षले पहिला हार मान्न खोज्दैनन् । उत्तर कोरियाली अध्ययनका प्राध्यापक किम डोंग–युपले भने, “दुवै पक्षले एकअर्कालाई शासन दिन तयार छैनन् ।”
युद्धको सम्भावना
विश्लेषकहरूले भनेका छन् कि दुवै कोरियाबीच तत्कालै ठूलो युद्ध हुने सम्भावना कम छ । प्राध्यापक कांगका अनुसार, “मलाई लाग्दैन कि यी परिस्थितिहरू युद्धको तहसम्म बढ्नेछन् । उत्तर कोरिया आफ्नो आन्तरिक व्यवस्था मजबुत बनाउनका लागि सैन्य तनावको फाइदा उठाइरहेको छ ।”
प्राध्यापक किमले भने, “उत्तर कोरियासँग ठूलो युद्ध सुरु गर्ने क्षमता छैन भन्ने कुरामा मलाई शंका छ । यो शासनलाई थाहा छ कि यस्तो टकरावका गम्भीर परिणाम हुनेछन् ।”
ऐतिहासिक पृष्ठभूमि
प्राविधिक रूपमा, उत्तर र दक्षिण कोरिया अहिले पनि युद्धकै अवस्थामा छन् । किनभने १९५३ मा कोरियाली युद्ध समाप्त हुँदा शान्ति संधिमा हस्ताक्षर भएको थिएन । जबदेखि दक्षिण कोरियाको स्थापना भएको छ, त्यतिबेलादेखि पुनः एकीकरण उत्तर कोरियाली विचारधाराको महत्त्वपूर्ण हिस्सा रहँदै आएको छ । तर, किम जोङ–उनले जनवरीमा दक्षिण कोरियासँग एकीकरणको सपना त्यागेको घोषणा गरेका थिए । त्यसपछि उत्तर र दक्षिण कोरियाको पुनः एकीकरणको सपना अझै टाढिएको छ ।
किम जोङ–उनले उत्तर कोरियालाई रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनको नेतृत्वमा रुससँग नजिक बनाएका छन् । यसले गर्दा उत्तर कोरिया अमेरिकासँग अलग भएको छ, जो दक्षिण कोरियाका प्रमुख सहयोगी हुन् ।
चीनसँग उत्तर कोरियाको लामो समयदेखि रहेको सम्बन्ध पनि महत्त्वपूर्ण छ । चीनले उत्तर कोरियालाई समर्थन दिँदै आएको छ । ड्रोन घटनालाई ध्यानमा राख्दै, चिनियाँ विदेश मन्त्रालयका प्रवक्ताले मंगलबार सबै पक्षलाई प्रायद्वीपमा संघर्षलाई थप नबढाउन अपिल गरेका छन् ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस्