पेरिस । नाजी सहयोगी फिलिप पेटिनले दोस्रो विश्वयुद्धको समयमा फ्रान्सेली यहुदीहरूलाई ‘बचाएको’ भन्दै मानवताविरुद्धको अपराधको खण्डन गरेको आरोपमा फ्रान्सेली अति–दक्षिणपन्थी राजनीतिज्ञ एरिक जेम्मुरलाई बुधबार १० हजार युरो (१० हजार ८ सय डलर) जरिवाना तिर्न आदेश दिइएको छ ।

अति–दक्षिणपन्थी रिकन्क्वेस्ट पार्टीका प्रमुख जेम्मुरले सन् २०१९ को एक टेलिभिजन बहसमा यी टिप्पणी गरेका थिए । युद्धकालीन नेताको राम्रोसँग दस्तावेज गरिएको यहुदी–विरोधी विचारधारालाई औँल्याउने धेरैजसो इतिहासकारहरूले यो दाबीलाई अस्वीकार गर्छन् ।

तल्लो अदालतले विगतमा जेम्मुरलाई मानवता विरुद्धको अपराध अस्वीकार गरेको आरोपबाट मुक्त गरेको थियो । तर, कानुनहरू सही रूपमा लागू गरिएको छ कि छैन भन्ने प्रश्नका लागि फ्रान्सको शीर्ष अदालत कोर्ट अफ क्यासेसनले उनको सफाइलाई उल्ट्याएको थियो र नयाँ सुनुवाइको आदेश दिएको थियो ।

बुधबार ६६ वर्षीय जेम्मुरलाई मानवता विरुद्धको अपराधका लागि १० हजार युरो तिर्न आदेश दिइएको थियो । फैसलापछि जारी गरिएको एक बयानमा जेम्मुरले आफूले कुनै पनि समयमा ‘पेटिनको रक्षा’ गर्न नचाहेको जोड दिए र फैसलाविरुद्ध अपील गर्ने बताए ।

सन् २०२२ मा एउटा अपिल अदालतले टिप्पणीहरूले ‘निर्वासितहरूका परिवारलाई अपमान गर्न सक्छ’, तर तिनीहरू ‘निर्वासनका सिकारहरूको सङ्ख्या वा यातना शिविरहरूमा उन्मूलनको नीतिलाई विवाद गर्ने वा कम गर्ने उद्देश्यले होइनन्’ भनी फैसला गरेको थियो ।

उक्त अदालतले नाजी जर्मनीसँगको सहकार्यमा दोस्रो विश्वयुद्धको समयमा भिची सरकारको नेतृत्व गर्ने पेटिनलाई ‘मानवता विरुद्धको एक वा बढी अपराध’ को दोषी ठहर गरेको थिएन तर ‘दुश्मनसँग मिलेर काम गरेको’ भनी औँल्याएको थियो ।

यद्यपि कोर्ट अफ क्यासेसनले ‘कथित टिप्पणीहरू अपराध हुनसक्छ यदि तिनीहरू मानवता विरुद्धको अपराधको दोषी नठहरिएको सार्वजनिक व्यक्तिसँग सम्बन्धित भए पनि’ भनी फैसला गर्‍यो ।

इस्लाम विरोधी उग्र दृष्टिकोण भएका टिप्पणीकार र लेखकका रूपमा परिचित जेम्मुरलाई जातिवादी घृणायुक्त भाषणका लागि धेरै दोषी ठहर गरिएको छ । उनी सन् २०२२ को राष्ट्रपतीय चुनावमा उम्मेदवार भएका थिए तर पहिलो चरणमा नै बाहिरिएका थिए ।