दाेहा । राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले बिहीबार मध्यपूर्वमा अमेरिकी संलग्नताको केन्द्रमा रहेको अमेरिकी प्रतिष्ठानको भ्रमण गर्नेछन् । त्यहाँ उनले खाडी राज्यहरूको चार दिने भ्रमणमा यस क्षेत्रमा अमेरिकाको अतीतको ‘हस्तक्षेपवादी’ अस्वीकार गरेका छन् ।

ट्रम्पले कतारको अल–उदैद एयर बेसमा तैनाथ सैनिकहरूलाई सम्बोधन गर्ने योजना बनाए । यो इराक र अफगानिस्तानमा अमेरिकी युद्धहरूको समयमा एक प्रमुख आधार थियो र यमनका इरान–समर्थित हुथीहरू विरुद्ध हालैको अमेरिकी हवाई अभियानलाई समर्थन गरेको थियो ।

ट्रम्प इरानलाई आफ्नो प्रशासनसँग उसको आणविक कार्यक्रम नियन्त्रण गर्ने सम्झौतामा आउन आकर्षित गर्न प्रयासरत रहनुभएकाले उनले सउदी अरब र कतार जस्ता खाडी राष्ट्रहरूलाई सङ्घर्षले ग्रस्त क्षेत्रमा आर्थिक विकासको आदर्शका रूपमा प्रस्तुत गरेका छन् ।

उनले आफ्नो भ्रमणमा सिरियाली राष्ट्रपति अहमद अल–साराको सरकारलाई मान्यता दिने र युद्धग्रस्त देशमाथिको प्रतिबन्ध हटाउने योजना पनि घोषणा गरेका छन् ।

संयुक्त राज्य अमेरिकाले इस्लामिक स्टेट समूहको पुनरागमनलाई दबाउनका लागि वर्षौंदेखि सिरियामा एक हजारभन्दा बढी सैनिक तैनाथ गरेको छ ।

अल–कायदासँग सम्बन्धित भएको र सिरियाली गृहयुद्धमा प्रवेश गर्नुअघि इराकमा अमेरिकी सेनासँग लडिरहेका विद्रोहीहरूसँग सामेल भएको अल–साराको प्रशंसा गर्दै ट्रम्पले बुधबार साउदी अरबमा भेट गरेका थिए । उनले अल–सारालाई ‘जवान, आकर्षक व्यक्तित्व । कडा व्यक्तित्व । धेरै बलियो अतीत । लडाकु’ भने ।

अल–सारालाई इराकमा अमेरिकी सैनिकहरूले कैद गरेको पहिलेका वर्षहरूभन्दा यो एकदमविपरीत थियो । डिसेम्बरसम्म उनको गिरफ्तारीका लागि एक करोड अमेरिकी डलरको इनाम थियो ।

यस क्षेत्रमा आफ्नो पहिलो दिन साउदी अरबमा बोल्दै ट्रम्पले खाडी नेताहरूलाई भने, ‘तपाईंहरूले जे गर्नुभएको छ वास्तवमै अविश्वसनीय छ । अन्ततः, तथाकथित राष्ट्र निर्माताहरूले उनीहरूले निर्माण गरेका भन्दा धेरै राष्ट्रहरू ध्वस्त पारे र ‘हस्तक्षेपवादीहरू’ जटिल समाजहरूमा हस्तक्षेप गरिरहेका थिए जुन उनीहरू आफैंले पनि बुझेका थिएनन् ।’

कतारी बेसमा लगभग आठ हजार अमेरिकी सैनिक छन् । यो सङ्ख्या इराक र अफगानिस्तान युद्धको चरममा लगभग १० हजार थियो ।

ग्यास–समृद्ध खाडी देश कतारले दुई दशकमा बेस विकास गर्न लगभग आठ अर्ब डलर खर्च गरेको छ । यो कतारको राजधानी दोहाबाट लगभग २० माइल (३० किलोमिटर) दक्षिण पश्चिममा मरुभूमिको समतल भागमा निर्माण गरिएको हो ।

कुनै समय यो आधार यति संवेदनशील मानिन्थ्यो कि अमेरिकी सैन्य अधिकारीहरूले यो ‘दक्षिणपश्चिम एसियामा’ कहीँ छ भनेर मात्र भन्ने गर्थे ।

ट्रम्पले उनी र कतारका अमीर शेख तमिम बिन हमद अल थानीले अमेरिकी हवाई क्षमताको प्रदर्शन पनि हेर्ने बताउनुभयो । यद्यपि उनले यस क्षेत्रमा रक्षा निर्यात बढाउन खोजिरहेका छन् ।

‘तपाईंले वास्तवमा ती उपकरणहरू धेरै खरिद गर्दै हुनुहुन्छ’, उनले र शेख तमीमसँग दुई देशबीच द्विपक्षीय र व्यापारिक सम्झौताको शृङ्खलामा हस्ताक्षर गर्दा ट्रम्पले भने, ‘अनि मलाई लाग्छ कि हामी यसको केही भाग भोलिपल्ट हवाई मेलामा हेर्नेछौँ– हामी यसलाई हवाई मेला भन्ने छैनौँ, तर यो हवाई मेला जस्तो हुनेछ । हामी एउटा यस्तो प्रदर्शन देखाउन जाँदैछौँ जुन अविश्वसनीय हुनेछ । उनीहरूसँग हाम्रा विमानहरूमध्ये नवीनतम र सबैभन्दा उत्कृष्ट र अरू सबै कुरा छन् ।’

बुधबार दुई नेताले हस्ताक्षर गरेका सम्झौताहरू मध्ये एउटा दस्तावेजले कतारलाई अमेरिकी निर्मित एमक्यु–९ बी ड्रोनहरू– रिपरको निर्यात संस्करण – खरिद गर्ने बाटो खोलेको छ ।